GroenLeven
Publicatiedatum 1 mei 2021 (nieuwsbrief 2021-17)
Telen onder panelen
Aan belangstelling hebben de zonnepanelen boven zachtfruitgewassen geen gebrek. Dit keer is het Omroep Gelderland die daar aandacht aan besteedt. Zowel de rode bessen bij Rini Kusters in Wadenoijen als de frambozen bij Piet Albers in Babberich worden gefilmd.
Gesloten beurs
Het idee om zonnepanelen boven fruitgewassen te plaatsen komt van de firma GroenLeven in Leeuwarden. De panelen zijn ook eigendom van GroenLeven. Willem de Vries van GroenLeven legt uit dat er voor telers in principe geen kosten aan verbonden zijn. “Deze projecten worden voor de teler met gesloten beurs uitgevoerd. De investeringen zijn hoog. Daarom leveren wij de zonnepanelen en de gehele installatie. De opgewekte stroom, gaat het net op. De financiële opbrengst is voor ons en daarvan betalen wij het zonnesysteem weer af.”
7 graden minder heet
Natuurlijk zijn er ook voordelen voor de teler. De Vries: “Plastic overkapping ter bescherming tegen regen en hagel is met zonnepanelen niet meer nodig. Dat scheelt geld maar ook heel veel tijd. De zonnepanelen zijn bovendien veel beter bestand tegen wind dan bijvoorbeeld folie. Windkracht 12 is geen probleem.”
Ook teelttechnisch bieden de zonnepanelen voordeel. Albers beaamt dit. Hij heeft nu een jaar ervaring met het telen onder zonnepanelen. “In het voorjaar is het minder koud onder de panelen. Dat scheelt een paar graden en kan net het verschil maken. De grasbanen tussen de rijen zijn deze winter nog niet wit geweest. ’s Zomers is het daarentegen juist veel minder warm. Het gewas verdampt daardoor minder. We hoeven daarom veel minder water te geven en dat scheelt weer meststoffen.”
Onder de extreme zomerse omstandigheden van vorig jaar bleek de temperatuur onder de panelen flink lager dan onder folie.” Volgens De Vries zal dit nog zeker nóg lager uit kunnen komen, nu de panelen op het net zijn aangesloten. Dat was vorige zomer nog niet het geval. “Zolang de panelen niet zijn aangesloten wordt de opgewekte energie als warmte afgevoerd. Nu ze zijn aangesloten, gaat de meeste energie naar het net.”
Ervaring
De zonnepanelen worden speciaal gemaakt en bestaan uit paneelvlakjes en transparante delen. In vergelijking met traditionele zonnepanelen, is het rendement daarom lager. De transparante delen zijn nodig om voldoende licht voor het gewas door te laten. De mooie grasmatten tussen de rijen frambozen bij Albers bewijzen dat dat lukt.
Het afgelopen jaar is veel ervaring opgedaan met telen onder panelen, zowel in grote demonstratieproeven als in pilots. Het telen van bramen, frambozen, rode en blauwe bessen en aardbeien bleek geen enkel probleem. De Vries: “Op Randwijk komt een proef boven Conférence-peren te liggen en ook zijn we met een kersenteler in gesprek. Deze gewassen geven weer andere uitdagingen. De machinerie bijvoorbeeld, is heel anders dan die gebruikt wordt in het kleinfruit.”
Net als bij de kleinfruitgewassen, wordt er eerst kleinschalig onderzocht welke (teelttechnische) uitdagingen zich voordoen. Pas daarna worden de panelen aangesloten op het net en wordt het overkapte oppervlak eventueel uitgebreid.
Dubbelgebruik
De ambitie van GroenLeven is de energietransitie verder te brengen, door dubbelgebruik van de ruimte. Iedere teler die het interessant vindt kan GroenLeven benaderen. “We hebben al veel contacten lopen”, vertelt De Vries. “Een flink aantal daarvan lijkt een project te worden. Helaas valt een deel af om verschillende redenen. Vaak is het netwerk te klein om de energie terug te kunnen leveren. Ook zien sommige gemeenten het als een zonnepark, terwijl het echt gaat om een teeltondersteunende voorziening.”
Heeft u ook belangstelling voor zonnepanelen boven uw gewas? Neem dan contact op met Willem de Vries van GroenLeven, 06-83249443.
Tekst: Andrea Disco
Foto’s: Andrea Disco en Wilbert Peters
Reportage (2): Pilot zonne-energie boven zachtfruit veelbelovend
Bijna een jaar geleden publiceerden we het eerste deel van de reportage over de fruitteeltinnovatie van GroenLeven: een permanente zachtfruitoverkapping voorzien van zonnepanelen. De eerste opstelling is geplaatst bij zachtfruitteler Piet Albers uit Babberich, die hiermee de primeur van Nederland heeft. Inmiddels zijn de resultaten van de eerste testfase bekend!
Permanente overkapping boven frambozen. Foto: GroenLeven
De combinatie van zonnepanelen boven zachtfruit is veelbelovend. Dat blijkt uit de eerste resultaten van een uitgebreide pilot op het zachtfruitbedrijf van Piet Albers in Babberich. Boven frambozen zijn speciale zonnepanelen geplaatst die licht doorlaten voor het fruit. Daarmee ontstaat een prachtige dubbelfunctie. De zonnepanelen wekken groene energie op en zorgen voor bescherming van het fruit. Daarnaast is de installatie duurzaam: de tijdelijke plastic overkappingen die elk jaar opnieuw moeten worden geplaatst zijn niet meer nodig.
Tijdens de pilot heeft GroenLeven twee soorten zonnepanelen met verschillende lichtdoorlatendheid boven het zachtfruit geplaatst. In samenwerking met The Greenery, de internationale verkooporganisatie van verse groente en fruit, is vervolgens gemonitord hoe het met de groei van het fruit gaat ten opzichte van het fruit onder de standaard plastic overkappingen.
<
Permanente overkapping boven frambozen. Foto: GroenLeven
Klaas de Jager van The Greenery: "Deze oplossing voor zachtfruit heeft veel potentie. Vanuit de pilot zien we dat het fruit onder de lichtste panelen het tot nu toe het beste doet. Dit fruit is nog niet op het niveau van het fruit onder de conventionele manier van telen, maar ik zie voldoende aanknopingspunten en potentie om deze interessante dubbelfunctie samen met GroenLeven en Piet Albers door te ontwikkelen."
De zonnepanelen bieden, naast het opwekken van duurzame energie, nog een voordeel. Op het zachtfruitbedrijf van Piet Albers wordt tot op heden gewerkt met afscherming van de gewassen met folieboogtunnels. "Dat moet er elk jaar op en af en het is na een jaar of zes afval. Met storm kan het folie kapotwaaien. En ook hagel en extreme hitte blijven een risico. Met de zonnepanelen hebben we daar dus geen last meer van en we generen ook nog eens groene energie", aldus Piet Albers.
"Dit is een project dat het DNA van GroenLeven laat zien: met innovatieve oplossingen dubbelfuncties creëren," vertelt Roland Pechtold, eindverantwoordelijke binnen GroenLeven. Dat hebben we al gedaan met zonnecarports, drijvende zonneparken en nu dus boven zachtfruit. In dit geval is het echt pionieren en het blijven doorontwikkelen van deze oplossing zodat er zowel voor de teler als wat betreft duurzame energie een win-win situatie ontstaat. Het geeft aan dat wij niet voor de 'quick wins' gaan, maar oprecht op zoek zijn naar de dubbelfunctie in een land waarin we goed moeten omgaan met de ruimte. Ik ben trots op ons team dat steeds weer met inventieve ideeën komt om duurzame energie op te wekken."
Luchtfoto overkapping met zonnepanelen in Babberich. Foto: GroenLeven
Reportage (1): Primeur zachtfruitteler Albers
Zachtfruitteler Piet Albers uit Babberich heeft een primeur: in samenwerking met GroenLeven zonne-energie wordt boven zijn frambozen de eerste overkapping met zonnepanelen gerealiseerd.
De komende tijd neemt GroenLeven u mee in de totstandkoming van dit unieke project. Het eerste deel leest u vandaag.
Voor zachtfruittelers heeft GroenLeven een innovatieve, duurzame oplossing ontwikkeld. Door het zachtfruit te overkappen met zonnepanelen blijft het fruit beschermd tegen direct zonlicht, hagel en andere extreme weersomstandigheden. De panelen genereren direct groene stroom en bieden beschutting aan bijvoorbeeld frambozen en rode en blauwe bessen. De innovatieve constructie zorgt voor een duurzame invulling en een ultiem dubbelgebruik van de fruitteeltlocatie.
En dat is één van GroenLeven’s ambities: zoveel mogelijk locaties voorzien van een dubbele functie. Zo heeft GroenLeven meer dan 500 grootschalige daken voorzien van zonnepanelen. Ook realiseerde het bedrijf onder andere zonneparken op voormalige vuilstorten, bouwde een met 21.000 zonnepanelen overkapte parkeerplaats bij TT-Assen en ontwikkelt drijvende zonneparken op zandwinlocaties.
Op het bedrijf van Piet Albers in Babberich verrijst dus Nederlands’ eerste zonnepanelenoverkapping boven zachtfruit, in de vorm van een pilot. Albers is blij met de deskundigheid van GroenLeven: “Groenleven heeft de expertise in huis om dit project te kunnen realiseren en de ervaring in het combineren van zonnepanelen met landbouw“.
Hij vervolgt: “In Duitsland worden ook al hardfruitpercelen met zonnepanelen overkapt tegen de hagel. Op ons bedrijf gaan we deze innovatie nu toepassen boven verschillende soorten zomer- en herfstframbozen en boven onze rode bessen.“
Naast het bedrijf van Piet Albers gaat GroenLeven ook innovatieve constructies realiseren bij vijf andere zachtfruittelers. De subsidies daarvoor zijn reeds beschikt. De visie van GroenLeven is om in de toekomst steeds meer fruitteeltlocaties te voorzien van een dergelijke duurzame invulling. Daarbij biedt het bedrijf aan fruittelers een aantrekkelijke vergoeding voor het beschikbaar stellen van hun locatie. De gehele constructie wordt vervolgens van A tot Z door GroenLeven gerealiseerd.
Heeft u ook interesse in een permanente overkapping met zonnepanelen, of wilt u eens iemand spreken over de mogelijkheden? Neem dan contact op met GroenLeven via onderstaande contactgegevens.
GroenLeven
De Ynfeart 7-400
8447 GM Heerenveen
T: 0513-200959
E: info@groenleven.nl
W: www.groenleven.nl